Cách chăm sóc bà mẹ sau sinh tại nhà & bé sơ sinh mới đón về 3 ngày

15:50 06/03/2023

Nếu sinh con lần đầu hẳn các mẹ bầu cần trang bị trước cho mình những kiến thức này, vì những cách chăm sóc bà mẹ sau sinh tại nhà hoặc với trẻ sơ sinh 3 ngày đầu về nhà sẽ không đơn giản như các mẹ tưởng tượng.

Table of Contents

chăm sóc bà mẹ sau sinh tại nhà như thế nào?

Nếu ở chung với mẹ hoặc mẹ chồng có nhiều kinh nghiệm thì quả là một điều may mắn với các mẹ mới sinh con xong nhưng nếu không ở cùng với họ thì đây là điều các mệ cần biết, cần trang bị cho mình từ trước khi sinh bé.

Hiện nay cũng có nhiều công ty, bệnh viện cung cấp các gói dịch vụ chăm sóc bà đẻ sau sinh tại nhà tính theo giờ nhưng không hẳn ai cũng có đủ điều kiện kinh tế để sử dụng các loại hình dịch vụ cao cấp này.

Chị Lê Thị Thanh (ở Sài Đồng, Hà Nội) mới thuê nhà kề bên phòng một cặp vợ chồng trẻ. Cô vợ mới sinh con, đứa con lại sinh non nên rất tốn kém, trong khi người chồng đi làm lương thấp. Gần đây, cô vợ trẻ ngày nào cũng khóc, ca cẩm chồng đổ đốn nhậu nhẹt bù khú, không về sớm giúp vợ chăm con, không đưa tiền mua sữa cho con… Vợ nói thì chồng quặc lại, khiến vợ càng tủi thân nhiều hơn. Hôm ấy, anh chồng đi nhậu đến khuya. Con sốt, cô vợ gọi điện cho chồng mãi không được nên khi anh chồng về là họ cãi nhau. Anh chồng dắt xe đi tiếp, bỏ mặc vợ lẫn tiếng con trẻ gào khóc giữa đêm… Quẫn quá cô vợ vứt đồ đạc, bỏ mặc con khóc, không dỗ. Chị Thanh thương đứa bé nên sang bế con hộ, đúng lúc nghe cô vợ lẩm bẩm “cho mày phải ân hận suốt đời” và ôm con lao đầu vào bức tường… May mà chị Thanh ngăn lại kịp. Thế là cô vợ ôm chị Thanh khóc nức nở, nào là sinh con chưa có kinh nghiệm làm mẹ, nội ngoại ở xa không ai tới giúp, con sinh non nên yếu, đêm hay khóc, chị không có tiền… Thế mà chồng không thông cảm, không giúp vợ dỗ con, làm việc nhà, lại sinh tật xấu… Mỗi tháng chồng đưa vợ ít tiền là xong trách nhiệm làm cha, làm chồng.

Cách chăm sóc bà mẹ sau sinh tại nhà & bé sơ sinh mới đón về 3 ngày

Dưới đây là những việc mẹ nên làm sau sinh

Nghe các loại nhạc êm dịu, thư giãn đầu óc

Tại sao điều này lại được nhắc đến đầu tiên? Bởi vì tâm lý người mẹ sau sinh rất dễ tổn thương dẫn đến hội chứng trầm cảm sau sinh đang rất phổ biến hiện nay, điều này sẽ ảnh hưởng đến việc chăm sóc bản thân cũng như trẻ sơ sinh mới vừa chào đời trong những ngày đầu.

TS.BS Nguyễn Mạnh Hùng, Giám đốc BV Tâm thần Ban ngày Mai Hương chia sẻ, người vợ sau sinh đã buồn chán ở nhà một mình, hay thức đêm chăm con… nên luôn bị mệt mỏi, căng thẳng, nghĩ tiêu cực nhiều. Nhưng hầu hết các cô vợ không biết mình bị trầm cảm sau sinh, không biết cách vượt qua nên ngày càng lún sâu. Nếu người thân không kịp thời phát hiện chữa trị thì hậu quả khôn lường.

Điều này rất nguy hiểm, bên cạnh việc động viên và quan tâm của người thân trong gia đình đặc biệt là người chồng. Các bà mẹ cần nghe các loại dòng nhạc êm dịu, làng điệu dân ca, trữ tình. Âm thanh vừa đủ nghe để không ảnh hưởng đến thính lực của mẹ và bé.

Mẹ nên cho bé bú nhiều lần trong ngày

Ngoài những dinh dưỡng không có sữa nào sánh được, sữa mẹ còn có các chất kháng thể giúp bé trong 6 tháng đầu đời bé sẽ không mắc bệnh và khi lớn lên những bệnh lặt vặt hay cơ địa dị ứng cũng ít gặp hơn. Việc cho con bú, tạo nên mối liên lạc đặc biệt giữa mẹ và con.

Khi cho bé bú mẹ, các bà mẹ nên ngồi dậy cho bú. Trước khi bú, cần lau sạch đầu vú bằng khăn sạch và nặn bỏ giọt sữa đầu, cho bé bú hết sạch bầu vú bên này, rồi sang bầu vú bên kia, điều này giúp cho sự tiết sữa ra nhiều hơn, tránh cho bú lưng chừng vì như vậy, sự tiết sữa bị ức chế không tiết ra sữa nữa.

Xem thêm: Đang cho con bú uống thuốc Cảm Xuyên Hương được không?

Phụ nữ sau sinh cần vận động thường xuyên

Vận động thân thể sau sinh là điều cần thiết, nhằm giúp sự co hồi tử cung tốt tránh bế sản dịch, tránh thuyên tắc mạch. Ngày đầu có thể ngồi dậy ra khỏi giường sau 8 tiếng và những ngày tiếp theo có thể đi lại trong phòng, có thể ra tắm nắng ngoài trời từ ngày thứ 2 trở đi, vào buổi sáng sớm từ 7 – 8 giờ. Sau 1 tuần, bà mẹ có thể tập thể dục toàn thân với các động tác nhẹ nhàng.

Bà mẹ đang nuôi con nên ngủ đủ giấc

Giai đoạn ở cữ là giai đoạn rất tốt để lấy lại sức khỏe, bên cạnh về ăn uống, việc ngủ đủ giấc cho bà mẹ là điều hết sức quan trọng, ngoài công việc cho con bú ngày và đêm, khoảng cách giữa các lần cho con bú, các bà mẹ nên ngủ. Sự cần thiết ở người thân trong gia đình cần hỗ trợ về mặt chăm sóc bé để cho mẹ ngủ là rất quan trọng.

Trung bình mỗi ngày thời gian ngủ 8 – 9 tiếng. Trong thời gian ngủ ở các bà mẹ, cơ thể lấy lại sức khỏe, năng lượng và sự tiết sữa của tuyến vú đang làm việc. Đồng thời tránh được trầm cảm của bà mẹ sau sinh, cũng như tránh được sự ít sữa ở các bà mẹ.

Bổ sung các chất dinh dưỡng đầy đủ cho mẹ lẫn con

Các bà mẹ cần ăn uống đầy đủ, nên dùng thức ăn chín và nóng. Không nên dùng thức ăn lạnh hay đồ nguội vì dễ gây rối loạn tiêu hóa. Ăn 3 bữa chính (sáng – trưa – chiều xế) xen kẽ 3 bữa chính là uống sữa, ăn bánh ăn trái cây loại ngọt và các loại chè đậu. Giai đoạn cho con bú cần thêm viên sắt và acid folic. Cần ăn thêm rau xanh để tránh táo bón. Uống nước đầy đủ.

Sau sinh và trong thời gian cho con bú, cơ thể bà mẹ cần một lượng calo cao, vì thế khẩu phần ăn phải tăng thêm về số lượng và chất lượng. Hai thành phần chính cần lưu ý là protein và canxi.

Nhu cầu protein mỗi ngày là 80 – 100g và cân đối protein có nguồn gốc động vật (thịt, cá, trứng và sữa) lẫn nguồn gốc thực vật (đậu hũ, các loại đậu và ngũ cốc).
Lượng canxi cần thiết mỗi ngày là 1.000mg, gấp đôi nhu cầu thông thường. Canxi có nhiều trong sữa, trứng, tôm, tép và các loại hải sản.

Không kiêng cử vệ sinh cá nhân hàng ngày

Việc tắm gội sau sinh giúp cho da cơ thể được vệ sinh, các lỗ chân lông được thoát hết bụi bẩn tạo nên sự hô hấp vùng da được tốt, tránh viêm da hay nhiễm trùng da.

Dùng nước tắm ấm sử dụng vòi hoa sen, hay nước tắm đun nóng. Không được dùng bồn tắm và ngâm mình vào để tắm. Nên tắm nhanh sau tắm cần lau khô toàn thân mặc quần áo và mang vớ chân.

Sau sinh khoảng 2 – 3 ngày là các bà mẹ đã có thể gội đầu và tắm toàn thân được: dùng dầu gội đầu hay trái bồ kết nấu nước sôi để ấm gội, nên gội với thời gian nhanh 5 – 7 phút, không nên ngâm tóc lâu. Sau khi gội xong cần dùng máy sấy tóc, sấy tóc khô ngay.

Vệ sinh răng miệng mỗi ngày

Sau khi sinh, do các bà mẹ ăn nhiều bữa trong ngày. Nếu không đánh răng, thực phẩm có cơ hội bám ở kẽ và bề mặt răng, gây bệnh ở khoang miệng, viêm lợi, nướu… Tốt nhất, nên dùng bàn chải mềm, chải răng nhẹ nhàng bằng nước ấm. Nên đánh răng 2 lần một ngày vào hai buổi sáng tối, nếu có thể đánh răng, súc miệng sau mỗi bữa ăn thì càng tốt.

Người chồng: hãy chăm sóc vợ sau sinh theo cách của mình

Nhà báo Hoàng Huy (người từng viết về những vụ phụ nữ sau sinh tự sát, giết con) chia sẻ rằng, về lý thuyết, các chuyên gia tư vấn bệnh rối loạn cảm xúc phải điều trị bằng thuốc. Nhưng về tâm lý, thời gian này người chồng cần chiều chuộng, chăm sóc, nâng đỡ vợ như trẻ con. Thời điểm vợ bầu bí, sau sinh, chồng không được chấp vặt với vợ, mà cần vị tha tuyệt đối không cần lý do, không nên cãi vã hơn thua để tránh cho vợ không bị rối loạn cảm xúc.

Vai trò của người chồng cực kỳ quan trọng trong thời kỳ này chứ không phải mẹ vợ hay mẹ chồng nên các anh cần lưu ý kxy các điểm sau:

Cố gắng tách vợ khỏi mạng ảo để tránh các chuyện tiêu cực, bi lụy (bình thường không dính mắc, nhưng ở nhà buồn, cái gì cũng tìm trên mạng nên dễ lo sợ).
Tạo điều kiện để dành thời gian riêng cho hai vợ chồng hâm nóng tình cảm, quên đi những mệt mỏi sau sinh. Động viên vợ rời phòng ngủ ra nơi có ánh sáng, nói chuyện với nhiều người để giảm cảm giác gánh nặng sau sinh và ý nghĩ tiêu cực.
Đừng bao giờ chê vợ sau sinh vì sẽ khiến vợ suy nghĩ tiêu cực.
Chồng hãy thay vợ chăm sóc con lớn, cho con ăn, đưa con đi học, dạy con học, chơi với con… để vợ an tâm nghỉ ngơi. Tránh xu hướng thích con nhỏ, bỏ qua con lớn làm vợ lo lắng.
Đi làm về vệ sinh cơ thể xong nên bế con giúp vợ để nàng nghỉ ngơi. Chủ động chia sẻ việc nhà, chăm con để vợ vui vì chồng luôn kề vai sát cánh mọi lúc, mọi nơi. Nếu vợ không có sữa cho con bú, người chồng cần học cách pha sữa, cho con ăn, thay tã, tắm rửa cho con để vợ yên tâm giao con cho chồng.
Luôn quan sát biểu hiện, cảm xúc của vợ để kịp thời giải quyết nỗi muộn phiền, lo lắng, đặc biệt là làm dịu mâu thuẫn mẹ chồng – nàng dâu. Bản thân chồng cần học tiết chế cảm xúc, biết tiếp nhận và cảm kích trước sự giúp đỡ của mọi người.
Đặc biệt đảm bảo tài chính để vợ yên tâm ở nhà chăm sóc con nhỏ. Mua các món ngon, giàu dinh dưỡng bồi bổ cho vợ, để vợ thấy tình cảm chăm sóc chu đáo của chồng.
Vợ sau sinh hay tủi thân khi thấy việc đau đớn, vất vả để sinh con mà chồng không quan tâm, chia sẻ. Vì thế, hãy dành thời gian bên vợ nhiều hơn, nếu có thể hãy nghỉ phép chăm vợ ít hôm hoặc về nhà sớm hơn. Năng ở bên vợ con trong trạng thái tươi vui, dành cho vợ lời động viên ngọt ngào, tạo niềm vui, tặng quà, hay đơn giản là trò chuyện, pha trò để vợ thấy vui vẻ, yêu đời… loại bỏ những suy nghĩ tiêu cực.
Thông tin cho người thân, bạn bè hai bên biết việc vợ sinh để họ thăm hỏi giúp vợ bớt ức chế, tránh nghĩ tiêu cực dẫn đến trầm cảm.
Hãy tìm sách Phật giáo đọc để học cách vị tha, bỏ chấp chước, nếu có thể đưa vợ đi nghe các thuyết pháp càng tốt… để vợ ổn định cảm xúc, chế ngự tâm lý…
Nếu đã lỡ cơ hội học chia sẻ cảm xúc thai kỳ, hãy vận dụng tâm huyết và nỗ lực giúp vợ tránh căn bệnh đáng sợ này, muộn vẫn hơn không.
Hãy tham gia lớp học tiền sản cùng vợ để hiểu tâm lý bất ổn của phụ nữ sau sinh, giảm thiểu áp lực gây rối loạn cảm xúc.

Chăm sóc bà mẹ sau sinh tại nhà còn hàng loạt vấn đề khác như dinh dưỡng cho bé, sữa mẹ, bỉm sữa..v..v.. nhưng trên hết chính là sự sắp xếp & chia sẻ của cả 2 vợ chồng khi có bé đầu lòng. Nếu các mẹ sắp sinh con đọc qua nội dung này, nên tìm hiểu thêm về cách chuẩn bị đồ sơ sinh ra sao, cách nhìn màu phân của bé đoán tình trạng sức khỏe như sau: